PRZEPISY
Obowiązki i nakazy | COVID-19
Kogo dotyczy obowiązek zasłaniania ust i nosa w ruchu drogowym?
16-04-2020 | tekst: Maciej Kalisz | foto: archiwum, rys. MZ
Od dziś, 16 kwietnia 2020 roku, do odwołania obowiązuje nakaz zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych. Wiele z opisanych w Rozporządzeniu Rady Ministrów sytuacji dotyczy uczestników ruchu drogowego - pieszych, rowerzystów, kierowców i pasażerów.
Nakaz zasłaniania ust i nosa wprowadzono w ramach przeciwdziałań rozprzestrzenianiu się epidemii SARS-CoV-2. Zgodnie z tekstem rozporządzenia może to być maseczka, maska, odzież lub jej część, przy czym nie sprecyzowano co nią jest. Z praktycznego punktu widzenia najlepiej użyć do tego szalika, chusty czy kołnierza typu golf. Nie ma też określenia norm dla maseczek, równie dobrze można użyć jednorazowej chirurgicznej, jak też wykonanej samodzielnie ze skrawka materiału.
Zasłanianie twarzy w przestrzeni publicznej obowiązuje wszystkie osoby, po ukończeniu czwartego roku życia.
Zrobiono jednak kilka wyjątków dla:
- osób, które nie mogą zakrywać ust lub nosa z powodu stanu zdrowia, całościowych zaburzeń rozwoju, niepełnosprawności intelektualnej w stopniu umiarkowanym albo głębokim lub niesamodzielności (przy czym okazanie orzeczenia lub zaświadczenia w tym zakresie nie jest wymagane);
- osób wykonujących czynności zawodowe, służbowe lub zarobkowe w budynkach, zakładach, obiektach, placówkach i targowiskach (straganach) z wyjątkiem osoby wykonującej bezpośrednią obsługę interesantów lub klientów;
- kierujących środkiem publicznego transportu zbiorowego (w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym) lub pojazdem samochodowym wykonującym zarobkowy przewóz osób (jeżeli operator publicznego transportu zbiorowego albo organizator tego transportu albo przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie zarobkowego przewozu osób, zapewnia oddzielenie kierującego od przewożonych osób w sposób uniemożliwiający styczność);
- duchownych sprawujących kult religijny, w tym czynności lub obrzędy religijne, podczas jego sprawowania;
- żołnierzy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i wojsk sojuszniczych, a także funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, wykonujących zadania służbowe, stosujących środki ochrony osobistej odpowiednie do rodzaju wykonywanych czynności.
Ponadto rozporządzenie wprowadza obowiązek odkrycia ust i nosa na żądanie organów uprawnionych do legitymowania osoby w celu ustalenia jej tożsamości. Takie samo żądanie może zostać wydane przez osobę wykonującą czynności zawodowe lub służbowe, gdy identyfikacja lub weryfikacja tożsamości danej osoby jest niezbędna, np. w banku czy urzędzie.
Gdzie zatem obowiązuje nakaz zasłania ust i nosa? Organ wydający rozporządzenie wymienia:
- środki publicznego transportu zbiorowego (np. autobus, tramwaj, metro, autokar, pociąg etc.);
- pojazdy samochodowe, którymi poruszają się osoby niezamieszkujące lub niegospodarujące wspólnie;
- na drogach i placach (co dotyczy tak osób pieszych, jak i rowerzystów czy korzystających z urządzeń transportu osobistego, np. hulajnogi);
- w zakładach pracy oraz budynkach użyteczności publicznej, np. administracji, wymiaru sprawiedliwości, kultury, kultu religijnego, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, wychowania, opieki zdrowotnej, społecznej lub socjalnej, obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług (w tym pocztowych lub telekomunikacyjnych), turystyki, sportu, obsługi pasażerów w transporcie (kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub wodnym śródlądowym) - do tej definicji dopisano także budynki biurowe i socjalne;
- w obiektach handlowych lub usługowych, placówkach handlowych lub usługowych i na targowiskach (straganach);
- na terenie nieruchomości wspólnych (tj. grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali).
Na tej podstawie można jednoznacznie stwierdzić, że nakaz zasłaniania ust i nosa nie obowiązuje osób podróżujących samochodem osobowym, które razem mieszkają, np. rodziny. Rozporządzenie wymienia też jadącego w pojedynkę kierowcę, jak i osobę dorosłą (tu już niekoniecznie rodzica) podróżującego z dzieckiem do lat 4.
Warto jednak założyć maseczkę w trakcie korzystania z samochodu z wypożyczalni typu car-sharing.
Jednocześnie należy pamiętać o zachowaniu dwumetrowego odstępu pomiędzy pieszymi (poza rodzicami z dziećmi do 13 roku życia oraz opiekunów osób niepełnosprawnych, którzy nie mogą się samodzielnie poruszać). Ponadto osoby do 18 roku życia wciąż nie mogą przebywać poza domem bez opieki dorosłego.
Zgodnie z Kodeksem wykroczeń, za nieprzestrzeganie przepisów porządkowych w miejscach publicznych można otrzymać mandat w wysokości 500 złotych. Odmawiając jego przyjęcia wniosek o ukaranie może zostać skierowany do sądu lub inspektora sanitarnego. Ten z kolei może wszcząć postępowanie administracyjne, w którym przewidziano grzywny od pięciu do trzydziestu tysięcy złotych (Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, rozdział 8a Kary pieniężne, artykuł 48a. ustęp 1).
