PRZEPISY
Projekty | Ustawa Prawo o ruchu drogowym i Ustawa o kierujących pojazdami
Pieszy z pierwszeństwem już od lipca 2020?
31-01-2020 | tekst: Maciej Kalisz | foto: archiwum
Wczoraj do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów dodano projekt zmian do Ustawy Prawo o ruchu drogowym i Ustawy o kierujących pojazdami. Nowelizacja dotyczy między innymi nadania pieszemu pierwszeństwa wchodzącemu na przejście.
Zapowiadane od trzech miesięcy nowelizacje przepisów drogowych nabierają realnych kształtów. 30 stycznia 2020 roku opublikowano projekt Ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami. Oto ich szczegółowe założenia.
Art. 1 W ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2020 r. poz. 110) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 13 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo pieszy przechodzący przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem.";
2) w art. 20:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.",
b) uchyla się ust. 1a;
3) w art. 26 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się w tym miejscu lub na nie wchodzącego, i ustąpić pierwszeństwa pieszemu wchodzącemu na to przejście albo znajdującemu się na tym przejściu.";
4) w art. 135 w ust. 1 w pkt 1a lit. a otrzymuje brzmienie:
"a) kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h,".
Art. 2 W ustawie z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341, 622, 1287 i 2020) w art. 102 w ust. 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h;".
W skrócie - tak jak zapowiadano pieszy będzie miał pierwszeństwo w chwili wejścia na pasy, maksymalna prędkość na obszarze zabudowanym zostanie ujednolicona do 50 km/h przez całą dobę (obecnie od 23:00 do 5:00 jest podwyższona o 10 km/h), zaś przekroczenie o 50 km/h maksymalnej prędkości poza obszarem zabudowanym będzie karane zatrzymaniem prawa jazdy na 3 miesiące.
W uzasadnieniu do projektu czytamy "Projektowana zmiana ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2018 roku poz. 1990, z późn. zm.). oraz ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r. poz. 341, z późn. zm.) przewidują rozwiązania mające na celu poprawę bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, w tym przede wszystkim pieszych przechodzących przez jezdnię po przejściu dla pieszych.
W 2018 roku w Polsce odnotowano 31 674 wypadki drogowe, tj. o 1086 (-3,3 procent) mniej niż w roku 2017. W wypadkach tych zginęły 2 862 osoby, tj. o 31 (+1,1 proc.) więcej niż w roku 2017. Liczba rannych uległa zmniejszeniu i wyniosła 37 359, tj. o 2107 (-5,3 proc.) mniej niż rok wcześniej. W 2018 roku w porównaniu do danych za rok 2017 zauważalnie (-8 proc.) spadła liczba wypadków z udziałem pieszych oraz ich ofiar śmiertelnych (-8 proc.). Tak znaczącemu zmniejszeniu zagrożenia tej grupy niechronionych użytkowników dróg towarzyszy odnotowywany w ostatnim okresie wzrost liczby zabitych na przejściach dla pieszych. Wzrost ten w 2018 roku w stosunku do roku 2017 wynosił ok. 4,4 proc. Zatem konieczne jest wprowadzenie kolejnych działań ukierunkowanych na poprawę bezpieczeństwa pieszych przechodzących przez jezdnię po przejściu dla pieszych.
Celem ograniczenia ryzyka wypadku pieszego z pojazdem na przejściu dla pieszych, projekt ustawy zakłada zwiększenie zakresu ochrony pieszego w rejonie przejścia dla pieszych. Jednocześnie projektowana zmiana ustawy rozwiązuje problem braku jednoznaczności obecnych przepisów ze względu na ich dotychczasową lokalizację w różnych aktach prawnych, co pozwoli na zapewnienie większej przejrzystości przepisów oraz wyeliminowanie podnoszonych zastrzeżeń w odniesieniu do pierwszeństwa pieszego w sytuacjach związanych z przekroczeniem przez niego drogi w miejscach wyznaczonych do tego celu.
Dodatkowo badania i statystyki z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego wykazują, że pojazdy na drogach poruszają się z dużymi prędkościami i często przekraczają prędkość dozwoloną w danym obszarze. Prędkość pojazdu ma istotne znaczenie dla długości drogi hamowania pojazdu, szerokości pola widzenia przez kierującego oraz potencjalnych skutków zdarzeń drogowych z udziałem pieszych. W związku z tym proponuje się wprowadzenie zmian, które przyczynią się do ograniczenia najcięższych skutków wypadków drogowych z udziałem pieszych oraz eliminowania z ruchu drogowego grupy kierowców, która nie uznaje ograniczeń prędkości i stanowi ogromne zagrożenie dla pozostałych uczestników ruchu drogowego".
I dalej autorzy projektu zmian argumentują "Zmiana brzmienia przepisów ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa pieszych w rejonie przejścia dla pieszych, redukcję liczby wypadków drogowych w rejonie przejść dla pieszych oraz zapewnienie przejrzystości przepisów w zakresie zachowania uczestników ruchu drogowego w rejonie przejść dla pieszych.
Informacje o wynikach analiz możliwości osiągnięcia celu projektu za pomocą innych środków: Nie jest możliwe osiągnięcie założonego celu za pomocą innych środków niż procedura legislacyjna i wydanie projektowanego aktu prawnego".
Ostatni punkt projektu mówi o wejściu przepisów w życie z dniem 1 lipca 2020 roku. Termin wydaje się być nierealny, ponieważ zmiany muszą przejść jeszcze kilka instancji, w tym Sejm i Senat, nim ostatecznie trafią do podpisu do Prezydenta.
Odpowiedzialny za te prace Rafał Weber, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, zapowiadał wprowadzenie Vacatio legis. Ten czas potrzebny będzie do przeprowadzenia kampanii informacyjnej skierowanej do wszystkich uczestników ruchu drogowego. Mają też zostać przeprowadzone audyty przejść dla pieszych i inwestycje w niezbędną infrastrukturę.
